پسماندها یا زباله اتمی چیست ؟
احتمالا شما هم درباره زباله های اتمی یا پسماندهای ناشی از یک واکنش هسته ای چیزهایی شنیده اید. یه مطلبی در این مورد نوشتم که امیدوارم به دردتون بخوره...
خود فلز اورانیوم مقداری پرتوزایی طبیعی دارد. این مقدار بسیار اندک بوده و تشعشعات و پرتوهایی که از آن خارج می شوند ، در حد خطرناکی نیست. تنها در صورت تماس مداوم است که ممکن است اثرات ناخوشایند و بیماری ببار آورد.
اما همین فلز اورانیوم پس از آنکه مورد شکافت اتمی قرار گرفت تبدیل به مواد دیگری میشود که برخی از آنها به شدت پرتوزا هستند. خواه این شکافت در رآکتور اتمی انجام شود ، خواه در بمب اتم و خواه در آزمایشگاه. این مواد که عناصری چون رادیوم و کریپتون در آن به مقدار فراوان وجود دارند بسیار بسیار فعال و پرتو زا هستند. حتی لمس آنها برای چند ثانیه میتواند عوارض مرگباری به بار آورد.
دانشمندان و تکنسین های نیروگاه اتمی برای خارج کردن میله های سوختی از درون رآکتور و قراردادن آنها در محفظه های بسیار محکم و غیر قابل نفوذ ار ربات و دوربین مدار بسته استفاده می کنند. این میله های سوختی پس از مرحله سرد شدن (که ممکن است تا چند روز طول بکشد) به دقت در بسته های محکم و نفوذ ناپذیر قرار گرفته و سپس وارد یک کانتینر فولادی بسیار ضخیم و ضد زنگ و ضد ضربه میشوند.
دفن این زباله ها که تا هزاران سال به شدت پرتو زا و کشنده هستند تابع مقررات بسیار سخت و بسیار پیچیده ای است. آنها عموما به صورت ذرات ریز در آمده و با شیشه مذاب مخلوط میشوند. سپس در یک بشکه قطور فولادی بسته بندی شده و آنها نیز به نوبه خود در لایه های ضد پوسیدگی و ضد نفوذ قرار می گیرند. حمل این مواد با اسکورت های ویژه امنیتی پلیس و حتی ارتش همراه است. زیرا چنانچه این مواد بدست تروریسها بیفتد میتواند فاجعه به بار آورد و حتی زندگی روی کره زمین را مختل کند. کافی است یکی از این بسته ها پوسیده شده و وارد طبیعت گردد. ممکن است آبزیان را آلوده نماید. نه ببخشید ممکن نیست ؛ بلکه حتما چنین می کند. در نتیجه پرندگان و در مرحله بعد گوشتخواران را نیز آلوده می کند. مرحله بعد آب های کره زمین است و در نتیجه نابودی.
بسته های ضایعات اتمی ، سپس در لایه های عمیق زمین همچون گنبدهای نمکی که تا قرنها تغییر نمیکنند انباشه میشوند. در بسیاری از کشورها به واسطه همین پسماندهای اتمی گروههای طرفدار محیط زیست با تاسیس نیروگاههای اتمی مخالفت می کنند.
اگر یک دولت افراطی و یا یک گروه تروریستی بخشی از این مواد آلوده کننده و پرتوزا را به صورت بمب منفجر نماید می تواند باعث مرگ و میر گسترده و اختلال در زندگی همه مردم جهان شود.
در باره بمب های اتمی پیشتر نوشتیم. این روزها از هر کس که بپرسید درباره بمب اتم چیزی میداند. زیرا جنجال ناشی از پرونده هسته ای ایران (و در پی آن تحریم کشور) باعث شده تا تبلیغات زیادی درباره بمب اتمی انجام شود.
اما بمب کثیف چیست ؟
از زمان اختراع مواد منفجره تاکنون تلاش زیادی برای افزایش توان تخریبی و کشتار این سلاحها صورت پذیرفته. از جمله انتشار باکتری و میکروب های کشنده و یا مواد شیمیایی توسط انفجارهای ساده.
از جمله ژاپنی ها در جنگ دوم بر سر مردم چین کک های حاوی میکروب طاعون می انداختند. این کک ها در ظروف مخصوص ساکی به نحوه مخصوصی بسته بندی شده بودند!
اما بمب کثیف در واقع منظور ترکیب کردن زباله های هسته ای مثلا پسماندهای نیروگاه اتمی با قدرت انفجاری یک بمب معمولی است. تصور کنید یک موشک میان برد بالستیک به جای ۸۰۰ کیلوگرم مواد انفجاری ۵۰۰ کیلوگرم حمل کند و ۲۰۰ کیلوگرم بقیه را زبالههای بسیار خطرناک اتمی که تشعشعات مرگبار دارند حمل کند.
چنین انفجاری ضمن آنکه از نظر تکنولوژیکی بسیار ساده است ، بسیار میتواند مخرب باشد و یکی از کشنده ترین سلاحههای کشتار حمعی به حساب می آید.
این خطر وجود دارد که این گونه تسلیحات توسط تروریستها و بر ضد امنیت جهانی بکار روند. هیچ کس نمیتواند بگوید که ابعاد چنین فاجعه ای تا کجا خواهد رفت.
اگر دولتهای جهان سوم که نظارت کمتری بر تسلیحات خود دارند به پسماند های اتمی و یا سوخت بمب اتمی دسترسی پیدا کنند ، چنین خطراتی منتظر جهان و امنیت آن خواهد بود.
با شنیدن اخبار مربوط به مسایل هسته ای ممکن است از خودتان پرسیده باشید که چرا تولید و ساخت بمب اتم این قدر مشکل است ؟
و یا روش تولید بمب اتم چیست ؟
بمب اتم یا همان بمب هسته ای محصولی است که تا کنون تنها چند کشور انگشت شمار موفق به ساخت آن شده اند. دلیل آنهم پیچیدگی و حساسیت فوق العاده فرآیندهای ساخت آن است.
عنصر اورانیوم که در طبیعت به مقدار قابل ملاحظه ای وجود دارد بسیار شبیه به سرب است. البته سنگین تر و محکم تر.
استحکام آن نزدیک به فولاد و رنگ آن نزدیک به آلومنیم است. در فرآیند غنی سازی که یک فرآیند پیچیده و سخت فیزیکی - شیمیایی است عیار نوع مفید آن را که در حال عادی 3 در 1000 است به 900 در هزار می رسانند.
اکنون باید 20 کیلوگرم از این عنصر سنگین را ذوب کرده و به شکل نیمکره قالب گیری نمایند. این نیمکره با تاباندن اشعه های اتمی (ذرات نوترون) متلاشی می شود.
در بمب اتمی بر خلاف دیگر انواع بمب ها ؛ گاز آزاد نمی شود. بلکه تابش و ذرات اتمی آزاد می شود.
خود لاشه بمب هسته ای بر اثر حرارت بخار می شود.
از آنجا که کشور ما ایران نیز خیلی دوست دارد که همواره جزو انگشت شمار کشور هایی باشد که یک چیز خاص دارند ، لذا برنامه های اتمی وسیعی را آغاز نموده است.
البته به گفته دولتمردان ما این برنامه ها تنها برای تولید انرژی مورد استفاده خواهند بود.
بهر حال بمب اتمی معمولا در یک محفظه فولادی محکم و ضخیم قرار می گیرد. به همین دلیل حمل آن نیازمند هواپیماهای تنومند و چالاک و یا موشکهای دوربرد قوی است.
موشک شهاب 3 ایران توان حمل کلاهک اتمی را در حالت پایه ندارد. اما نوع تقویت شده آن به نظر میرسد که توان حمل کلاهک اتمی داشته باشد. همچنین موشک شهاب 4 نیز توان حمل کلاهک اتمی و ماهواره را دارد.
این موشک (شهاب 4) هنوز توسط ارتش ایران آزمایش نشده است.
ممکن است این تصور در شما نیز باشد که مخربترین بمب یا اسلحه دنیا بمب اتمی است.
این تصور چندان هم دور از واقعیت نیست زیرا بمبهای اتمی فراوانی در جهان وجود دارند. که نیمی از آنها برای ذوب کرده خاک سطح زمین کافی است !
خوب است بدانید بمب های اتمی جهان میتوانند 50 بار کره زمین را غیر قابل زندگی کنند !
اما توانمندتر از بمب هسته ای (اتمی) بمب هیدروژنی است.
بمب اتمی از یک فرآیند شکافت هسته ای نیرو می گیرد ولی بمب هیدروژنی از گداخت هیدروژن نیرو می گیرد. یعنی مشابه فرآیندی که در خورشید اتفاق می افتد.
برای رساندن هیدروژن به دمایی که در آن همجوشی (گداخت) صورت گیرد از یک بمب اتمی کوچک استفاده می شود. یعنی بمب اتمی چاشنی بمب هیدروژنی است.
در جهان تنها کشور ایالات متحده آمریکا از تکنولوژی بسیار پیچیده بمب هیدروژن برخوردار است.
هنگام یک انفجار اتمی یا هیدروژنی ابر در آسمان ناگهان ناپدید میشود زیرا تبخیر می گردد! دمای محیط چنان بالا میرود که پیش از رسیده امواج انفجاری چیزهای سوختنی خود به خود شعلهور می شوند.
نخستین بمب اتمی جهان در هیروشیما منفجر گردید و به پایان جنگ جهانی دوم انجامید. حدود 60 سال پیش.
بمب اتمی چیست ؟
بمب هیدروژنی چیست ؟
تا قرنها اتم جزء شکافت ناپذیر ماده تصور میشد. اما در قرن گذشته اتم نیز شکافته شد.
شکافته شدن اتم که با تاباندن ذرات اتمی به هسته اتم انجام میشود مقدار فراوانی انرژی آزاد میکند.
زیرا مقدار اندکی از ماده به انرژی تبدیل میشود. در هیروشیمای ژاپن یک گرم فلز به انرژی تبدیل شد!!
واحد قدرت بمب اتمی کیلو تن است. یک کیلو تن یعنی یک هزار تن ماده TNT. یک بمب معمولی اتمی 10 تا 15 کیلوتن قدرت دارد.
بمب های بزرگ اتمی ممکن است تا 50 کیلو تن (پنجاه میلیون کیلو گرم تی ان تی ) قدرت داشته باشند.
بزرگترین و مخرب ترین بمب جهان بمب هیدروژنی است.
این بمب از تکنولوژی گداخت هیدروژن (همجوشی) استفاده میکند و در آن هیدروژن به هلیوم تبدیل میشود . محیط اطراف به خاکستر !
قوی ترین بمب جهان که تاکنون توسط ارتش آمریکا آزمایش شده است 58 مگاتن قدرت داشته است.
یعنی به اندازه 1000 بمب اتمی !
یا به عبارت دیگر به اندازه 58 میلیون تن دینامیت. خودتان تصور کنید 58 میلیارد کیلو دینامیت یعنی چه.
انفجار بمب اتمی در شعاع چندین متر همه چیز را بخار میکند. در شعاع چند صد متر همه چیز گداخته میشود.
حتی ابر در آسمان نا گهان ناپدید میشود. زیرا تابشهای پرقدرت آلفا / بتا و گاما ذرات ابر را ناگهان تبخیر می نمایند.